آب از سر کشاورزی دیم لرستان گذشت/ پایه اقتصادی که نه پشت دارد و نه مشت!

به گزارش خبرنگار مهر، وقتی نام لرستان و اقتصاد این استان به میان می آید نگاهها به سمت قابلیتهای این استان در حوزه کشاورزی می رود؛ قابلیتهایی که به نظر می رسد همچنان مغفول مانده است.

برخورداری از تنوع اقلیمی و پتانسیلهای مطلوب آب و خاک برای کشت انواع محصولات کشاورزی، باغی و گلخانه ای تنها بخشی از قابلیتهای این استان در حوزه کشاورزی است به طوریکه این استان با آب و هوای چهار فصل خود شاهد پرورش و تولید عمده محصولات باغی است.

وجود 50 هزار هکتار باغ و تولید انواع میوه در لرستان

در حال حاضر در حوزه باغات از سطح بیش از 50 هزار هکتار باغ موجود در این استان انواع میوه های دانه دار از جمله سیب، گلابی و به، در بخش میوه های هسته دار گیلاس، آلبالو، آلو، هلو، شفتالو، زردآلو، شلیل، در بخش میوه های دانه ریز انواع انگور، انواع توت درختی و توت فرنگی، در زمینه میوه نیمه گرمسیری انار، انجیر، زیتون و انواع مرکبات و همچنین برخی میوه های خشک و میوه های سردسیری در استان لرستان تولید می شود.

از سوی دیگر این استان در حوزه تولید محصولات کشاورزی نیز از استانهای دارای رتبه محسوب می شود. لرستان دارای بیش از 848 هزار هکتار اراضی کشاورزی بوده و در زمینه کاشت حبوبات به عنوان قطب تولید حبوبات در کشور محسوب شده و در زمینه کاشت انواع غلات نیز دارای رتبه است.

عنوان نخست لرستان در تولید ماهیان سردآبی

از طرف دیگر ظرفیت منحصر به فردی به نام منابع آبی لرستان پنجره ای از قابلیتها در حوزه شیلات را به روی این استان گشوده است.

شبکه رودخانه ای استان دارای 30 رودخانه دائمی در مجموع به طول دو هزار و 450 کیلومتر در دو حوزه دز و کرخه است به طوریکه شبکه های رودخانه ای استان یکی از غنی ترین شبکه های آب روان کشور محسوب می شود که با احتساب آبهای ورودی از استانهای مجاور، پس از کسر متعارف بالغ بر 12.5 میلیارد متر مکعب آب را در دریاچه های سدهای دز و کرخه تخلیه می کند.

این ظرفیت ممتاز باعث شده که لرستان در تولید و پرورش ماهیان سردآبی در بین استانهای غیرساحلی کشور حائز رتبه نخست باشد.

رتبه نخست شاخص تراکم دام لرستان در کشور

از قابلیتهای حوزه کشاورزی، باغات و شیلات که بگذریم به توانمندی های استان در حوزه دامپروری می رسیم. لرستان دارای بیش از 6.5 ملیون راس انواع دام سبک و سنگین است که در زمینه   در رده ششم کشور قرار گرفته و در زمینه شاخص تراکم دام نیز دارای رتبه اول را کشور است.

این قابلیت از لرستان، استانی با توانمندی و استعداد تولید و عرضه انواع فرآورده های لبنی، صنایع تبدیلی فرآورده های گوشتی و صنعت چرم و پوست ساخته، موضوعی که به نظر مغفول مانده است.

و اما در کنار این فرصت های حوزه کشاورزی و دامپروری در استان لرستان شاهد فرصت سوزیهایی هستیم که به نظر می رسد تاکنون موفق به مقابله با این روند نشده ایم، روندی که با استمرار آن هر روز آسیب وارده به اقتصاد لرستان دوچندان می شود.

دستهای پر از خالی کشاورزی لرستان

از جمله آسیبها در این حوزه وضعیت دیم بودن عمده اراضی کشاورزی این استان است، موضوعی که با وقوع خشکسالیهای متوالی دست کشاورزان و در پی آن اقتصاد لرستان را خالی می کند.

از مجموع بیش از 800 هزار هکتار اراضی کشاورزی لرستان و علی رغم وفور آب تنها حدود 190 هزار هکتار از این اراضی - حدود 25 درصد - به زیر کشت آبی رفته و مابقی به صورت دیم کشت می شود تا همواره خشکسالی در کمین دسترنج کشاورزان باشد.

این در حالیست که در صورت تامین اعتبارات مورد نیاز برای توسعه شبکه های آبیاری و اراضی کشاورزی لرستان این میزان اشتغال در فرصت زمانی کوتاه تری تحقق خواهد یافت.

این وضعیت آنجا تاسف بار می شود که بدانیم لرستان دارای 12 درصد آبهای جاری کشور است ولی همچنان نه تنها از این داشته استفاده نکرده بلکه در حوزه مهار آبها تنها موفق به کسب سهمی به اندازه شش صدم درصد شده است تا عمق فاجعه در این بخش هر چه بیشتر روشن شود.

در کنار موضوع خروج آب‌هاي استان،می توان نظام بهره برداري نامطلوب، روند سنتی کشاورزی، عدم سرمايه‌گذاري مناسب در بخش کشاورزی، باغبانی، شیلات و دامپروری، بی توجهی به توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی و فرآوری و ... را به عنوان دیگر مشکلات این بخش مورد اشاره قرار داد.

سرمایه گذاری مناسبی در حوزه کشاورزی لرستان صورت نگرفته است

مرتضی هادی پور رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خرم آباد در این رابطه در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به پتانسیلهای مطلوب لرستان در حوزه کشاورزی اظهار داشت: هم اکنون بیش از 800 هزار هکتار اراضی کشاورزی در استان لرستان وجود دارد.

وی با اشاره به بارندگیهای مطلوب استان لرستان نسبت به سایر استانهای کشور تصریح کرد: البته طی چند سال اخیر به دلیل خشکسالی این بارندگیها در لرستان نسبت به سالهای گذشته کاهش یافته است.

رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خرم آباد با اشاره به اینکه با وجود پتانسیلهای مطلوب در حوزه کشاورزی هنوز سرمایه گذاری خوبی در این زمینه در لرستان صورت نگرفته است عنوان کرد: هم اکنون بیش از 40 میلیارد متر مکعب آب پشت سدهای استانهای مختلف جمع شده و این در حالیست که هنوز یک سد در لرستان احداث نشده است.

تولیدات بخش کشاورزی لرستان روز به روز در حال کاهش است

هادی پور با بیان اینکه اقداماتی در حوزه سد سازی در لرستان صورت گرفته ولی هنوز به نتیجه نرسیده اند افزود: عدم سرمایه گذاری و همچنین مدیریت حوزه کشاورزی موجب شده که تولیدات بخش کشاورزی لرستان روز به روز در حال کاهش است.

وی با بیان اینکه در حال حاضر بیش از 12 درصد از آبهای کشور در لرستان وجود دارد ادامه داد: این در حالیست که تنها دو درصد از این آبها در استان استحصال می شود.

رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خرم آباد با بیان اینکه هم اکنون 85 میلیارد متر مکعب آب در حوزه کشاورزی کشور مصرف می شود ادامه داد: این در حالیست که از این میزان تنها 1.6 میلیارد متر مکعب در بخش کشاورزی لرستان مورد استفاده قرار می گیرد.

کشاورزی لرستان از نبود صنایع تبدیلی رنج می برد

هادی پور مشکلات بخش کشاورزی لرستان در سه بخش قبل از تولید، حین تولید و بعد از تولید تقسیم کرد و گفت: مشکل عمده بخش کشاورزی قبل از تولید عدم اختصاص نهاده های کشاورزی از سوی دولت در اختیار کشاورزان است.

وی با بیان اینکه در حال حاضر در فصل کاشت بخش کشاورزی قرار داریم بیان داشت: هم اکنون 30 هزار تن کود شیمایی برای کشاورزی استان نیاز داریم که از این میزان تنها 10 درصد تامین شده است.

رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خرم آباد همچنین افزایش هزینه های تولید در بخش کشاورزی را یکی دیگر از مشکلات این حوزه عنوان کرد و گفت: تا قبل از اجرای قانون هدفمندی یارانه ها در کشور میزان هزینه تولید بخش کشاورزی 270 میلیارد تومان بوده که هم اکنون این میزان به بیش از 370 میلیارد تومان افزایش یافته است.

هادی پور همچنین نبود صنایع تبدیلی در بخش کشاورزی نیز یکی دیگر از مشکلات حوزه کشاورزی لرستان عنوان کرد و گفت: متاسفانه در حال حاضر هیچ گونه صنایع تبدیلی در بخش کشاورزی لرستان وجود ندارد و اگر هم وجود دارد صنایعی کوچک است که کارایی لازم در این حوزه را ندارند.

استاندار لرستان: از کشاورزی سنتی عبور کنیم

استاندار لرستان نیز در این رابطه در گفتگو با خبرنگار مهر با تاکید بر عبور از کشاورزی سنتی و معیشتی در استان لرستان اظهار داشت: در این راستا باید به سمت کشاورزی صنعتی و اقتصادی در استان حرکت کنیم.

هوشنگ بازوند وجود کشاورزی سنتی و معیشتی در لرستان را چالش جدی در این حوزه عنوان کرد و گفت: متاسفانه علی رغم پتانسیلهای فراوان در حوزه کشاورزی، لرستان در این زمینه با چالش جدی مواجه است.

وی با اشاره به وجود بیش از12 درصد از آبهای کشور در استان لرستان عنوان کرد: این در حالیست که وضعیت کشاورزی در استان لرستان با وجود منابع آبی با استانهای کم آب نیز قابل مقایسه نیست.

استاندار لرستان با تاکید بر اینکه در حوزه کشاورزی با نگرانی مواجه هستیم تصریح کرد: در این راستا از مدیران حوزه کشاورزی استان می خواهیم که برنامه لازم را برای برون رفت از این چالش ارائه دهند.

بازوند با تاکید بر ایجاد صنایع تبدیلی در بخش کشاورزی استان عنوان کرد: در غیر این صورت شاهد افزایش هر روزه مشکلات در این حوزه خواهیم بود.

..............................

گزارش: فاطمه حسینی