خبرگزاری مهر- گروه فرهنگ و ادب: «این کلید خانه است/ توی خانه، چراغی روشن است/ توی آن روشنایی، تختخوابی هست/ روی تختخواب، کتابی منتظر است/ توی آن کتاب، پرنده‌ای پرواز می‌کند....» داستان«خانه‌ای در شب» نوشته سوزان مری اسوانسون با ترجمه رضی هیرمندی این‌گونه آغاز می‌شود. در پایان همه این عناصر تکرار می‌شوند: «پرنده توی کتاب/ کتاب روی تختخواب/ تختخواب توی روشنایی/ روشنایی توی خانه/ این کلید خانه است/ خانه توی شب است/خانه و زندگی پر از روشنایی است»
رضی هیرمندی، مترجم«خانه‌ای در شب» در پاسخ به خبرنگار مهر، مبنی بر این‌که چرا همه عناصر در این داستان تکرار شده‌اند، گفت: تکرار از بن‌مایه‌های مورد علاقه کودکان است. تکرار، گونه‌ای شبیه‌سازی است که یک معماری هنری زیبا را از کودکی به ذهن بچه القا می‌کند. از سوی دیگر از تسلط او بر موضوع سخن می‌گوید. کودک با تکرار به این باور می‌رسد که بر موضوع تسلط پیدا کرده است.
مترجم مجموعه آثار سیلور استاین، تکرار را به رشته گردنبند تشبیه و بیان کرد: تکرار، مهره‌ها را به رشته می‌کشد و به ذهن کودک نظم و انسجام می‌دهد. همچنین نوعی تعلیق ایجاد می‌کند. به این معنی که وقتی بچه‌ها می‌خوانند: توی خانه، چراغی روشن است؛ روشنایی را دنبال می‌کنند و این انتظار در ادبیات و ترجمه، خوشایند است. در کل این بزرگ‌ترها هستند که گاهی تکرار را ناخوشایند می‌دانند چون دچار روزمرگی شده‌اند اما برای بچه‌ها تکرار، پر از طراوت است و منظور از آن تکرار جمله یا واژه نیست که می‌تواند تکرار یک موقعیت باشد.
هیرمندی در «خانه‌ای در شب» به ترجمه یک داستان فولکلوریک پرداخته؛ او در پاسخ به این‌که معیارش در انتخاب این کتاب و گرایش به داستان‌های عامیانه چه بوده است گفت: ملاک اصلی من سبک و گونه ادبی نیست. زیبایی‌شناختی داستان است و چگونگی ارائه کلام و لذتی که خود من در جایگاه مخاطب از خواندن می‌برم. اگر داستان بتواند بخشی از روح مرا سیراب کند و به یک نوستالژی پاسخ گوید آن را به فارسی برمی‌گردانم.
مترجم مجموعه«دکتر زئوس»، توجه به کودک امروز را هم یکی از ضروریات دانست و افزود: باید به کودک امروز فکر کرد. من ادامه کودک دیروزم و کودک امروز گرچه ادامه تاریخی من است و این ارتباط پنهان، ما را به هم نزدیک می‌کند اما باید به کودک امروز و نیازهایش توجه شود. ضمن این‌که من کتاب‌ها را به گونه‌ای انتخاب و ترجمه می‌کنم که هر گروه سنی بتواند با آن ارتباط برقرار کند و درک و دریافت خود را از آن داشته باشد.
هیرمندی در پاسخ به این‌که مخاطبان انتظار دارند رضی هیرمندی با توجه به ترجمه آثار سیلور استاین و مجموعه دکتر زئوس و «فرهنگ گفته‌های طنزآمیز»، کتابی طنزامیز ترجمه کرده باشد اما«خانه‌ای در شب» این‌گونه نیست گفت: من خودم را به هیچ قالبی محدود نکرده‌ام. هرجا کار نابی پیدا کنم، آن را به فارسی برمی‌گردانم. «اختراع هوگوکابره» طنز نیست اما اثر بسیار زیبایی است. آنچه اهمیت دارد این‌که یک اثر، جذابیت و قابلیت اثرگذاری داشته باشد. بگذریم از این‌که در ذات هر نوشته و تصویر کودکانه، یک نوع طنز وجود دارد.
«خانه‌ای در شب» نوشته سوزان مَری اِسوانسون و تصاویر بِت کرامز را رضی هیرمندی به فارسی ترجمه و نشر آفرینگان منتشر کرده است.
نظر شما