آیت‌الله علیرضا اعرافی در گفتگو با خبرنگار مهر در اهميت مسئله فرهنگ اظهار كرد: شما همواره روی زمین ساکن هستید و هیچ وقت معلق نیستید، آن زمین نقطه اتکای شما است. فرهنگ همان زمین است.
وي تصريح كرد: جامعه ما یک جامعه دینی است، آنها که توانمندی دارند ایمان مردم را تقویت می کنند، این اقشار متن فرهنگ را به دست دارند و اثرشان هم بیشتر است. ضمن اینکه آنها متصل هم هستند.
آيت الله اعرافي تاكيد كرد: در سال های اول انقلاب از هر حیث تولید زیاد بود، وحدت زیاد بود، همدلی، هم‌سختی و هم‌زبانی زیاد بود و آثار ماندگار در آن روزگار پدید آمد اما امروز ما در عصری به سر می بریم که هر چیزی خودش را در گیر و دار نشان می دهد، اینکه ما نتوانسته ایم از حیث تکنولوژی قدمی برداریم، اتفاق خوبی نیست.
توقع اصلي از فرهنگ
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، با بيان اينكه فرهنگ روح و جان مایه سیاست یک فرد، جمع یا جامعه است اظهار كرد: توقع اصلی از فرهنگ آن است که به همه ابعاد وجودی بشر و تمام نیازهای فردی و اجتماعی نازل باشد و در اصول صحیح و عقلانی دینی خود جامعه ریشه داشته باشد.
وي گفت: در برخی تعاریف، فرهنگ در برگیرنده اعتقادات، ارزش ها و اخلاق و رفتارهای متاثر از این سه و همچنین آداب و رسوم و عرف یک جامعه معین تعریف می شود. در گونه ای دیگر از تعاریف، آداب و رسوم شالوده اصلی فرهنگ تلقی می شود و صرفا ظواهر رفتارها، بدون در نظر گرفتن پایه های اعتقادی آن، به عنوان فرهنگ یک جامعه معرفی می شود.
فرهنگ جاري بايد پالايش شود
به گفته آيت‌الله اعرافي، اگر فرهنگ بر اساس اصول عقلانی استوار باشد جامعه در مسیر بهتری رشد می کند و این به معنی آن نیست که هر چه در فرهنگ باشد و وجود دارد، مورد قبول است بلکه فرهنگ جاری باید پالایش شود و عناصر مثبت باقی بماند و عنصر منفی حذف شود.
وي در مورد مدیریت پذیربودن يا نبودن فرهنگ گفت: موضوع مدیریت فرهنگ و اینکه افراد در درون جامعه می توانند فرهنگ خود را مدیریت کنند یا دولت و سیاستگذاران باید فرهنگ مدیریت کنند محل اختلاف است اما این امر در اصل این موضوع که فرهنگ مدیریت پذیر است، خللی وارد نمی کند.
عضو جامعه مدرسین حوزه با بيان اينكه مدیریت فرهنگ در تمام دنیا رواج دارد و سیاست و مدیریت فرهنگ امری رایج است، تصريح كرد: مدیریت فرهنگ مدیریتی برای منابع انسانی، فکر، انگیزه ها و ... است اما مدیریت دشواری است، از این رو که به مدیریت فرهنگ باید توجه کرد و باید دانست، این مدیریت اصول فوق العاده حساسی دارد.
مدیر فرهنگی خوب نداریم
آيت‌الله اعرافي تاكيد كرد: ما در متن انقلابی شکوهمند هستیم، انقلابی که خمیر مایه آن فرهنگی است یک فکر و اندیشه نو را می خواهد عرضه کند و وظیفه سیاستگذاران و نهادهای رسمی فوق العاده حساس می شود و این وظیفه با شعار امسال که از سوی مقام معظم رهبری مطرح شد، تحقق می یابد و اداره این فرهنگ مترقی نیاز به یک همت بلند دارد. اما در این بین اشاره به این نکته هم خالی از توجه نیست، که مدیر فرهنگی خوب نداریم،
وی افزود: تربیت مدیر فرهنگی به خاطر حساسیت های فرهنگی کار دشواری است. اگرچه با بررسی تاریخ انقلاب، حضور مدیران متعهد و متدین مشاهده می‌شود، اما فرهنگ مدیریت مطلقا با آن دورنمای انقلاب سازگار نیست.
اين استاد حوزه، سیاستگذاری برای تربیت منابع انسانی را دشوار دانست و تاكيد كرد: کمتر به این مسئله توجه می شود. از مرحوم بهشتی نقل شده که، نیاز است انسان ها را مدیر تربیت کنیم و این گفته حائز اهمیت باید توسط مدیران فعلی مورد توجه و برنامه ریزی قرار گیرد.
به گفته وي دانشگاه‌ها، حوزه‌های علمیه، آموزش و پرورش باید در زمینه تربیت مدیران و برنامه ریزان آینده تلاش کنند و در این مسیر، حرکت و جهادی توام با ایثار و گذشت لازم است.
آيت الله اعرافي تاكيد كرد: نگاه به مقوله تربیت مدیران خود باید نگاهی تربیتی باشد، انسان کارآمد و مدیر لایق برای اداره جامعه فرهنگی مورد نیاز هستند، متن فرهنگ اسلامی، ایرانی و انقلابی موجود است و از این محتوای موجود باید برای طرح مسائل فرهنگی به درستی استفاده شود، ریشه وارادات فرهنگی باید مشخص شود، یک نیازمندی های تربیتی وجود دارد باید یافت شود و برای رفع آنها برنامه ارائه داد، نظریات درستی مطرح کرد.
نقش مردم در پذيرش يا رد فرهنگ
وي افزود: در زمینه فرهنگ، تنها نباید نظریه پردازی شود، بلکه باید به تربیت نیرو برای اجرای نظریه ها نیز فکر کرد، روش های مناسب با عصر و زمان پیش بینی شود، توجه به این اضلاع سه گانه، عامل اجرا و حصول روش های جذاب است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تاكيد بر اينكه مردم جامعه در پذیرش و رد فرهنگ نقش دارند، تصريح كرد: بیشتر مردم از الگوهای فرهنگی جامعه خود تبعیت می کنند، زیرا مستقیم و غیر مستقیم آموزش دیده اند. آنان شاید به این طریق از تنهایی نجات یافته و با گروه همسو می شوند و در ضمن نظم در زندگی اجتماعی را مفید تشخیص می دهد.
آيت الله اعرافي اظهار كرد: تجزیه و تحلیل فرهنگ باید به طور آشکار و ضمنی تقسیم بندی شده و مورد تحقیق قرار گیرد. فرهنگ آشکار شامل قواعد، گفتار و کرداری است که مستقیم از طریق گوش و چشم همگانی می شود و شامل رفتارهای با ثبات مردم است، مردم شناس، نقاط مشترک رفتاری کوچکی در هر جامعه را می یابد که شاخص محتواهای گوناگون فرهنگی است.
نظر شما