توقف واگذاری آشوراده/ رسیدن هوای پایتخت به آستانه اضطرار

به گزارش خبرنگار مهر، حوزه محیط زیست در هفته ای که رو به پایان است، شاهد اخبار و رویدادهای مهمی بود که چکیده ای از آنها را در گزارش پایان هفته مرور می کنیم.

پیوند اجباری شیر و ببر در باغ وحش/تایگون تهدیدی برای گربه سانان

روز جمعه هفته گذشته یک دامپزشک حیات وحش باانتقادازهم قفس کردن ببر و شیر در باغ وحش مشهد برای تولید تایگون گفت:تکثیرتایگون که تهدید ژنتیکی جدی برای گربه سانان است در باغ وحش های استاندارد ممنوع و باآن برخوردقانونی می شود.

دکتر ایمان معماریان  در این باره گفت: در حال حاضر در باغ وحش هایی که تحت نظر سازمان های بین المللی هستند براساس برنامه های مدون ، اقدام به تکثیر گونه های در خطر انقراض کرده و از گونه ها و زیرگونه های خاص نگهداری می کنند تا ژن اصلی گونه که در طبیعت وجود دارد حفظ شود.

به گفته وی، اما بر خلاف این رویه که در باغ وحش های استاندارد اجرا می شود در باغ وحشهای کشورهایی مانند ایران توجهی به حفاظت از ژن اصلی گونه ها نمی شود.

این دامپزشک حیات وحش تصریح کرد:  این تهدید ها و آسیبهای ژنتیکی زمانی جدی تر می شود که دو گونه متفاوت آمیخته شوند. این اختلاط گونه ها در گربه سانان بیشتر ناشی از جفتگیری ببر بنگال و شیر آفریقایی است که به تولد تایگون (ببر نر و شیر ماده) و لایگر (شیر نر و ببر ماده) منجر می شود.

وی با بیان اینکه در حقیقت تایگون و لایگر موجوداتی با ژنی کاملا معیوب هستند که به وضعیت ژنتیکی دو گونه مهم از گربه سانان آسیب جدی وارد می کند، افزود: این آمیزش گونه ها در صورتیکه در کشورهای پیشرفته و باغ وحشهای استاندارد انجام شود بطور جدی مورد برخورد قانونی قرار خواهد گرفت و مجموعه را از زنجیره باغ وحشهای بین المللی خارج کرده و از چرخه کمکهای بین المللی و برنامه های بین المللی تکثیر گونه های در خطر انقراض محروم می کند.

معماریان با بیان اینکه در حال حاضر باغ وحش مشهد اقدام به نگهداری ببر و شیر در قفس های مشترک و درنتیجه تولید و تکثیر تایگونو لایگر می کند تأکید کرد: گذشته از آسیب ژنتیکی، با توجه به جثه بزرگ تایگون و لایگر، برای توله های حاصل از آمیزش دو گونه باید شرایط و جایگاه مناسب مهیا باشد در حالیکه در باغ وحشی مانند مشهد حتی والدین هم از شرایط نگهداری مطلوبی برخوردار نیستند.

لغوتفاهم‌نامه‌ محیط زیست ومیراث فرهنگی بر سر آشوراده راپیگیری می کنیم

روز شنبه کانون عالی گسترش فضای سبز و حفظ محیط زیست ایران در اعتراض به تغییر کاربری جزیره آشوراده اعلام کرد: این سازمان برابر قوانین جاری ،حق پیگیری واگذاری آشور ده را تا استیفای حقوق نادیده انگاشته شده دارد.

 با امضای تفاهم‌نامه بین سازمان محیط زیست کشور و سازمان میراث فرهنگی درباره اجرای طرح گردشگری در تنها جزیره ایران، آشوراده، بسیاری از دوستداران و فعالان محیط زیست اعتراض خود را نسبت به این موضوع اعلام کردند.

سمن‌های زیست محیطی نیز از جمله نهادهای حقوقی بودند که با صدور بیانیه‌های مختلف به تغییر کاربری در آشوراده اعتراض کردند. «کانون عالی گسترش فضای سبز و حفظ محیط زیست ایران» نیز در این باره بیانیه‌ای صادر کرد.

معاون اول رئیس جمهور اساسنامه جدید صندوق ملی محیط زیست را ابلاغ کرد

در این روز، معاون اول رئیس جمهوری مصوبه هیأت وزیران در خصوص اساسنامه جدید صندوق ملی محیط زیست را ابلاغ کرد.

بر اساس این اساسنامه:صندوق؛ مؤسسه عمومی غیردولتی وابسته به سازمان حفاظت محیط زیست است که دارای شخصیت حقوقی مستقل و استقلال مالی و اداری بوده و مطابق قوانین و مقررات ناظر بر مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی فعالیت می نماید.

- حوزه فعالیت صندوق سراسر کشور و مرکز اصلی آن در تهران است و بنا به ضرورت می تواند در نقاط دیگر کشور شعبه یا نمایندگی دایر کند.

- تأمین اعتبار اولیه صندوق با تخصیص مبلغ ده میلیارد ریال وسپس نهایتاً تا مبلغ پنجاه میلیارد ریال از محل ردیف 37-550000 جدول شماره (9) قانون بودجه سال 1393کل کشور صورت می گیرد. سایر منابع تأمین اعتبار صندوق جهت انجام فعالیت ها عبارت است از کمک های دولتی در چارچوب قوانین و مقررات، کمک ها و هدایای اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی داخلی، کمک ها و هدایای خارجی و بین المللی، درآمد ناشی از گردش مالی و فعالیتهای صندوق و واحدهای تابع بعد از وضع هزینه های قانونی و سایر درآمدها و منابع مالی در چهارچوب قوانین ومقررات مربوط.

اعتراض 50 تشکل زیست محیطی به ساخت سد بر سر شاخه های کارون

در این روز همچنین یک کارشناس منابع طبیعی گفت:50 تشكل محيط زيستي با تنظيم نامه سرگشاده به رييس جمهور نسبت به ساخت بدون مجوز و فاقد ارزيابي سد خرسان 3 بر روي كارون اعتراض كرده و خواستار توقف ساخت غيرقانوني آن شدند.

وقتی مین ها پلنگ ها را نجات می دهند/ مرگ ۷ قلاده پلنگ در سال جاری

 مرزهای مین گذاری شده ایران و عراق در حالی به تنها منطقه امن کشور برای پلنگ های ایرانی تبدیل شده که در سال جاری تا کنون شکارچیان در زیستگاه های اصلی این گونه در معرض انقراض ۷ قلاده را تلف کرده اند.

روز یکشنبه خبرنگار نشنال جئوگرافیک (پیتر شوارتزستین)  اعلام کرد طی بازدیدی از مناطق مرزی ایران و عراق، مشخص شد مین‌های خنثی نشده‌ای که در این مناطق وجود دارند، موجب شده که شکارچیان جرات ورود به این مناطق را نداشته و در نتیجه، پلنگ‌های ایرانی‌ در این مناطق، پناهگاه امنی‌ برای خود پیدا کرده اند.

این مین‌ها که بقایای جنگ تحمیلی علیه ایران هستندحالا وسیله نجات یکی از گونه های در معرض انقراض کشور شده اند.

به همین علت بسیاری از فعالین محیط زیست، مخالف پاک سازی این زمین‌های مین هستند، چرا که نگرانند با پاک سازی، باز هم پای شکارچیان متخلف به این مناطق باز شده و این تنها منطقه امن برای پلنگ های کشور را تهدید کنند و سرنوشتی مانند شیر ایرانی و ببر مازندران هم برای پلنگ ایرانی‌ رقم بخورد.

این در حالی است که امسال که البته به اعتقاد کارشناسان مانند سال گذشته چندان هم سال سیاهی برای پلنگ های کشور نبود تا کنون اجساد ۷ پلنگی که بدست شکارچیان متخلف در مناطقی که باید جزو امن ترین مناطق برای این گونه در معرض انقراض باشند از جمله پارک های ملی مناطق شکار ممنوع و مناطق حفاظت شده دیده شده است.

بنابراین به نظر می رسد درخواست فعالان محیط زیست برای پاک سازی نکردن مناطق جنگی از مین هایی که در زمان جنگ کار گذاشته شده اند راهکاری عملی تر برای حفاظت از پلنگ ایرانی و خلاص شدن این گونه در معرض انقراض از دست شکارچیان متخلف باشد.

هوای پایتخت در شرایط هشدار/ منطقه 11 در آستانه اضطرار

در این روز مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران گفت: هوای پایتخت با ایستادن شاخص ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون روی عدد 152در شرایط هشدارقرار گرفت.

دکتر وحید حسینی د افزود: بر اساس اطلاعات رسیده از ایستگاه های سنجش آلودگی هوای شهر تهران ،میزان غلظت تمام  آلاینده ها به جز منو اکسید کربن و دی اکسید نیتروژن نسبت به روز گذشته افزایش داشته است.

به گفته وی، به این ترتیب میانگین غلظت تمام  آلاینده ها به لحاظ آلاینده ذرات معلق کمتر از دو و نیم میکرون در بیشتر ایستگاهها از حد مجاز فراتر بوده و شاخص کیفیت هوا در حال حاضر در شرایط هشدار است.

حسینی تاکید کرد: در حال حاضر شاخص ذرات معلق کمتر از دو و نیم میکرون در ایستگاه پارک رازی در منطقه 11 روی عدد 191 ایستاده و هوای این منطقه در آستانه شرایط اضطرار قرار دارد.

جلسه اضطرارآلودگی هوا در دقیقه ۹۰ دردی را دوا نمی کند

روز دوشنبه با انتقاد  از تشکیل جلسه اضطرار آلودگی هوای پایتخت درست زمانی که میزان آلاینده ها به حدی رسید که تمام گروه های حساس و غیر حساس جامعه را تحت تأثیر قرار داد اعلام شد این جلسه اثر بخشی لازم را ندارد.

تصمیم گیری برای تشکیل کمیته اضطرار آلودگی هوای پایتخت در واپسین دقایقی که دیگر هیچ امیدی به وزش باد در این کلان شهر وجود ندارد راهکاری است که بر گزار کنندگان فعلی آن در دوره های قبل آن را مسکنی موقتی که دردی دوا نمی کنند می دانستند .

روز گذشته هم ایستگاه های سنجش آلودگی هوای مربوط به سازمان محیط زیست و هم ایستگاه های شرکت کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران نشان دهنده شرایط هشدار برای  پایتخت بودند حتی در برخی مناطق میزان آلاینده ذرات معلق به حدی رسیده بود که این مناطق از جمله منطقه ۱۱  را در مرحله اضطرار قرار داده بود.

 از سوی دیگر سازمان هواشناسی که گاهی اوقات در پیش بینی ها آنقدر اما و اگر می آورد که در نهایت خوانندگان و مسئولان از دریافت پاسخی قاطع برای تصمیم گیری در مورد شرایط جوی باز می مانند این بار از هفته گذشته با قاطعیت حاکم شدن جو پایدار در کلان شهر ها از جمله تهران و انباشت آلاینده های جوی در آنها را تا پایان هفته پیش بینی کرده بود .

با این حال مسئولان محیط زیست که گویا به وزش باد و این ناجی دقیقه ۹۰ آسمان تهران بسیار امیدوار بودند تا واپسین ساعات روز گذشته در خصوص تنها راهکاری که موقتا هوای پایتخت را از حالت اورژانسی خارج می کند تعلل کردند و تشکیل جلسه اضطرار را مانند سال های گذشته به زمانی موکول کردند که بررسی آلاینده ها به حدی برسد که دیگر امکان نفس کشیدن برای مردم عادی هم وجود نداشته باشد.

اما متأسفانه این بار باد هم مسئولان را یاری نکرد و بر خلاف پیش بینی آنها امروز بازهم روند آلاینده ها افزایشی بود و در نتیجه کمیته اضطرار آلودگی هوا که فی نفسه باید راهکاری باشد برای جلوگیری از قرار گرفتن وضعیت هوا در شرایط هشدار و اضطرار، مانند گذشته نوش دارویی بیش نبود که پس از مرگ سهراب و درست زمانی که آلاینده ها به  جایی رسیدند که تمام گروههای حساس و غیر حساس جامعه را تحت تأثیر قرار دادند تشکیل شد.

ببر بنگال با حکم قضائی از قرنطینه خارج شد/وضعیت نامعلوم ببر سیبری

روز سه شنبه اعلام شد ببر بنگالی که به درخواست باغ وحش ارم از اسپانیا خریداری شده بود پس از ۸ ماه با حکم قضایی از قرنطینه خارج شد ، این در حالیست که ببر سیبری پس از ۴ سال با اینکه هیچ اثری از مشمشه ندارد، همچنان در قرنطینه است.

از ورود دو قلاده ببر سیبری از کشور روسیه ۴ سال می گذرد که پس از مرگ ببر نر بر اثر ابتلا به بیماری مشمشه ناشی از تغذیه گوشت الاغ آلوده و معدوم سازی ۱۴ قلاده شیر باغ وحش به دلیل "احتمال" ابتلا به این بیماری، ببر سیبری ماده به قرنطینه سازمان دامپزشکی واقع در مجموعه ارم انتقال یافت. ببری که سالهاست به فراموشی سپرده شده است.

اما ورود یک ببر بنگال در اسفند سال گذشته به قرنطینه سازمان دامپزشکی، پرونده خاک خورده ببر سیبری را مجددا باز کرد و توجه انجمن های حمایت از حیوانات را بار دیگر به مسئله قرنطینه جلب کرد.

حالا در حالی که ببر ماده سیبری باغ وحش ارم که به گفته بسیاری از دامپزشکان هیچ مشکلی ندارد همچنان در انتظار گواهی سلامت سازمان دامپزشکی برای خروج از قرنطینه است  ببر بنگالی که سال گذشته با مجوز محیط زیست و دامپزشکی به پیشنهاد مسئولان باغ وحش ارم از کشور اسپانیا خریداری و تنها به دلیل اینکه مسئولان این باغ وحش از خریداری آن منصرف شدند ۸ ماه محکوم به زندگی در قرنطینه شد با حکم دادگاه از قرنطینه خارج و در محیطی مناسب نگهداری می شود.

50 درصد آب شیرین کن های دنیا در خلیج فارس فعال است

در این روز هماهنگ کننده سازمان منطقه ای حفاظت ازمحیط زیست دریایی (راپمی) با بیان اینکه 50 درصد آب شیرین کن های دنیا درخلیج فارس فعال است ،گفت:فعالیت آب شیرین کن ها موجب افزایش درجه حرارت روزانه آب خلیج می شود.

حسن محمدی در کارگاه تخصصی محیط زیست دریایی و نقش اصحاب رسانه در تنویر افکار عمومی افزود: مشکلات محیط زیست روز به روز پیچیده تر می شود به گونه ای که به چالشی برای کشورها تبدیل شده است.

حسین محمدی اظهار داشت: به علت دخالت انسان در طبیعت توسعه شهرنشینی و تاثیر صنعت بر محیط زیست روزانه 100 گونه تنوع زیستی در دنیا منقرض می شود.

محمدی در ادامه به کنوانسیون  استکهلم که در سال 1972 تشکیل شد و بعد از آن یعنی در سال 1973 برنامه محیط زیست ملل متحد با هدف حفاظت از محیط زیست دنیا شکل گرفت؛ اشاره کرد و تاکید کرد: اکنون نهضت حفظ محیط زیست یک نهضت جوان و 41 ساله است؛ امروزه حدود بیشتر از 500 کنوانسیون و معاهده بین المللی محیط زیستی و چند صد سازمان بین المللی محیط زیستی در دنیا وجود دارد.

وی تصریح کرد:  این در حالی است که وضعیت محیط زیست دنیا اصلا مناسب نیست و بسیار وخیم تر از 40 سال گذشته است و این تناقض نشان می دهد که اجرای برنامه های محیط زیستی با مشکل مواجه است.

محمدی به وضعیت کمبود منابع آبی در دنیا اشاره کرد و گفت: تا سال 2000 مردم دنیا آب سالم داشتند اما اکنون حدود 100 میلیون نفر درقاره اروپا از داشتن آب سالم محروم هستند و در واقع دو سوم ساکنان زمین امروز دغدغه آب دارند و پیش بینی دانشمندان نشان می دهد تا سال 2050 با دنیایی تشنه رو به رو خواهیم شد.

وی تاکید کرد: آب در منطقه ایران که دارای اقلیم خشک و نیمه خشک است یک کالای استراتژیک است و این در حالی است که آب های سطحی روز به روز کاهش می یابند و آب های زیرزمینی نیز در حال تمام شدن هستند.

مرگ هشتمین پلنگ درسال 93/گونه درمعرض انقراض بازهم درجاده گلستان تلف شد

روز چهارشنبه اعلام شد هشتمین پلنگ در سال جاری بر اثر برخورد با خودروهای عبوری در جاده پارک ملی گلستان تلف شد تا سهم 27 درصدی این جاده در تلفات این گونه در معرض انقراض، بازهم افزایش یابد.

بر اساس گزارش های سازمان حفاظت محیط زیست در کشور  درصد بالایی از تلفات وحوش مربوط به تلفات جاده ای است. آمار تامل برانگیزی که حکایت می کند حدود هفتاد درصد تلفات گوشتخواران در بین سال های 86 تا 93 مربوط به تلفات جاده ای بوده است.

بر اساس این آمار 27 درصد تلفات پلنگ ایرانی هم در همین بازه زمانی در جاده ها اتفاق افتاده که 83 درصد آن فقط مربوط به جاده پارک ملی گلستان است. البته این آمار مربوط به روز های گذشته است و حالا که هشتمین پلنگ هم در همین جاده شب گذشته تلف شده بازهم سهم این جاده در قربانی کردن این گونه ارزشمند در معرض انقراض افزایش می یابد.

بر اساس گزارش دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران، شب گذشته نیروهای یگان حفاظت محیط زیست مستقر در محیط بانی دش، حین گشت زنی در محدوده چشمه جان لر روبروی پیچ سلیمان کشته با لاشه یک پلنگ مواجه شدند که بررسی ها نشان  داد این پلنگ پس از برخورد با خودروهای عبوری و به شدت از ناحیه پاهای عقب و زیر فک آسیب دیده است.

 این پلنگ پس از تصادف با خودرو با وجود  آسیب دیدگی شدید هنوز زنده بوده و خود را تا فاصله حدود ۳۰۰ متری از جاده کشانده، اما به دلیل شدت جراحات تلف شده است.

توقف واگذاری آشوراده با تذکر سازمان بازرسی/ به محیط زیست نامه نوشتیم

در این روز معاون سازمان بازرسی کل کشور از توقف واگذاری آشوراده با پیگیری و تذکر کتبی سازمان بازرسی خبرداد.

محمد جواد حشمتی در خصوص برخی اخبار در مورد توقف واگذاری جزیره آشوراده با حکم سازمان بازرسی گفت: بعد از وصول اخبار و اطلاعات و همچنین شکایتی که به سازمان بازرسی شده بود، سوالاتی را از سازمان محیط زیست مطرح کردیم و سوابق این مسئله را خواستیم که آنها نیز به سازمان بازرسی ارسال کردند و متعاقب پیگری و تذکر سازمان بازرسی در حال حاضر خود سازمان محیط زیست این مسئله را منتفی کرده تا بررسی‌های لازم صورت بگیرد.

وی درباره مفاد نامه ارسالی از سوی سازمان بازرسی کل کشور به سازمان محیط زیست اظهار داشت: در این نامه اشاره شده که اخبار و اطلاعات دریافتی حاکی از این است مذاکراتی انجام گرفته و فعل و انفعالاتی در آن منطقه در حال صورت گرفتن است.

معاون سازمان بازرسی کشور با بیان اینکه در خصوص آشوراده به سازمان محیط زیست هم نامه نوشتیم و هم به صورت شفاهی صحبت کردیم، اظهار داشت: کارشناسان سازمان بازرسی به این موضوع ورود و پیگیری کردند؛ یک بحث حقوقی و مبنایی با مسئولان سازمان محیط زیست داشتیم که خوشبختانه این تذکرات مبنایی مورد توجه قرار گرفت و این سازمان متعاقب ورود و تذکر سازمان بازرسی، این اقدام را صورت داد و واگذاری آشوراده را متوقف کرد.