«فرهنگنامه اسلام» چاپ شد

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «فرهنگنامه اسلام» اثر امری وان دونزل به‌تازگی با ترجمه پیمان متین توسط نشر فرهامه منتشر و راهی بازار نشر شده است. این کتاب اثری مهم در مطالعات اسلامی است که رویکردی علمی و مثبت نسبت به مذهب تشیع دارد.

دایرة‏المعارف اسلام یا The Encyclopaedia of Islam از معتبرترین منابع مستند در جهان است که از سال ۱۹۱۵ تا امروز ویراست‌‏های متفاوت از آن به زبان‏‌های انگلیسی، فرانسوی و آلمانی چاپ و منتشر شده است و همواره مورد استفاده محققان حوزه‏‌های مختلف تاریخی، دینی و فرهنگی جهان اسلام بوده است. این اثر دانشنامه‌‏ای است مفصل که در حوزه اسلام و فرهنگ اسلامی و تمدن مسلمانان تدوین شده و در لیدن هلند به چاپ رسیده است.

ویرایش نخست این اثر دارای ۹۰۰۰ مقاله بود که طی سال‏‌های ۱۹۱۳-۱۹۳۶ همزمان به سه زبان انگلیسی، فرانسوی، و آلمانی منتشر شد. همه نویسندگان این مقاله‌‏ها شرق‌‏شناسان اروپایی و غیرمسلمان بودند. خلاصه‏‌ای از آن ویرایش با عنوان  خلاصه دایرة‏المعارف اسلام در سال ۱۹۵۳ منتشر شد. از آنجا که برخی مقاله‏‌های ویرایش نخست بسیار مستحکم و پربار بودند و در تألیف آنها از منابع دست اول فراوانی استفاده شده بود، همچنان از اعتبار برخوردارند و با آنکه ویرایش دوم این اثر سترگ نیز بعدها منتشر شد، اما همچنان ترجیح محققان رجوع به آن مقالات ویرایش نخست است.

ویرایش دوم دایرة‏المعارف اسلام فقط به زبان‏‌های انگلیسی و فرانسوی بود و تدوین آن بیش از ۴۰ سال (از ۱۹۵۴ تا ۲۰۰۲) به درازا کشید. نویسندگان مقاله‏‌های ویرایش دوم این اثر ترکیبی بودند از شرق‏‌شناسان اروپایی و آمریکایی، ایرانی، عرب، ترک، هندی، و پاکستانی.

پژوهشگران حرفه‏‌ای ایرانی نیز از این اثر عظیم که طی مجلدات حجیم و متعدد تدوین شده، بهره‌‏های فراوان برده و می‏‌برند. زبان خارجی این اثر و متن تخصصی آن در کنار ماهیت دانشنامه‌‏ای و مرجعیت آن باعث شده تا مخاطبان علاقه‏مند و غیرمتخصص نتوانند استفاده چندانی از آن بکنند. به همین دلیل ناشر این اثر، تصمیم گرفت فشرده‌‏ای از مداخل این دایرة‏المعارف را به شکلی خلاصه با کاربردِ آسان برای همه تدوین کند و در قالب یک مجلد فشرده با حدود ۳۵۰۰ مدخل چاپ کند. این کار به عهده یکی از ویراستاران برجسته این فرهنگ اِمِری وان دونزل ‏گذاشته شد.

به این ترتیب، «فرهنگنامه اسلام» که انتشارات فرهامه آن را چاپ کرده، ترجمه تلخیصی و فشرده دایرة‏المعارف اسلام است که به صورت یک کتاب مستند برای محققان حوزه اسلام‌‏شناسی با عنوان Islamic Desk Reference توسط مؤسسه بریل در سال ۱۹۹۴ منتشر شد.

ترجمه فارسی این کتاب ۸ سال طول کشیده و با پژوهش همراه بوده است. این کتاب با شمارگان هزار نسخه چاپ شده است.