به گزارش خبرنگار مهر، متنی که در ادامه میخوانید پیام صلاح فحص، نماینده جنبش امل لبنان در تهران، به مناسبت روز جهانی قدس است:
امروز چند دهه است که کشورهای منطقه درگیر موضوع اشغال قدس و فتنهانگیزیهای رژیم صهیونیستی هستند. این گرفتاری فقط به بلاد هممرز با سرزمین اشغالی اختصاص ندارد و همه کشورهای منطقه را تحت تأثیر قرار داده است. این تأثیر ابعاد سیاسی و نظامی و اجتماعی و فرهنگی دارد. البته، در همه این دههها بیش از همه بُعدهای سیاسی و نظامی برجسته بوده است و کمتر به دیگر ابعاد توجه شده است.
امام موسی صدر از سال ۱۹۵۹ میلادی به لبنان آمد؛ یعنی حدود یک دهه بعد از اعلام موجودیت رژیم اشغاگر و نخستین رویاروییها با این رژیم. در همان سالهای نخست هم اسرائیل تجاوزاتی به خاک جنوب لبنان داشت، اما فراگیرترین حمله هوایی در سال ۱۹۷۰ میلادی بود که در هجومی بیسابقه پنجاه روستای جنوب لبنان را بمباران کرد و عده زیادی از اهالی جنوب آواره شدند و مهاجرت به بیروت شدت گرفت. و از این سال این موضوع بخشی از فعالیتهای امام صدر را متوجه خود کرد.
همین توجه امام صدر به زیادهخواهیهای این رژیم باعث شد پروژههای فکری و فرهنگی و اجتماعی امام صدر به اندازه دهه اول حضورش در لبنان نباشد. امام صدر که خود را مسئول جان و حرمت انسان میدانست، همه تلاشش را برای مقابله با این رژیم به کار گرفت. تأسیس مقاومت لبنانی و مشخصاً جنبش امل در این بستر شکل گرفت. از این روست که امام صدر را امام مقاومت میخوانیم. همین زمینه بود که باعث شد پس از پیروزی انقلاب ایران مقاومت رشد چشمگیری کند و بازویی توانمند در منطقه باشد.
اما نکته پراهمیت نگاه فراگیر امام موسی صدر به موضوع مقاومت است. در نگاه امام موسی صدر مقاومت فقط بُعد نظامی نداشت. او مقاومت را مسئلهای چند بعدی میدید. او از «جامعه مقاوم» سخن میگفت. جامعه مقاوم جامعهای مقتدر فقط در بعد نظامی نبود؛ بلکه واجد ابعاد اقتصادی و فرهنگی مقاومت هم بود. این نگاه آثار جالب توجهی در رویکرد امام صدر داشت.
شاید دور از باور باشد، اما امام صدر تأکیدش بر همزیستی را هم بُعدی از مقاومت میدید. او معتقد بود که نگاه نژادی و طبقهای به انسان در ژرفای ایدئولوژی صهیونیستها قرار دارد. در واقع، در نگاه صهیونیستها انسانها در یک طبقه نیستند و برخی برتر از دیگراناند. از این روست که یکی از استراتژیهای این رژیم از بدو تأسیس تا امروز تفرقهافکنی بوده است. نگاهی کمی عمیقتر و دقیقتر نشان میدهد این موضوع فقط به مسلمانان اختصاص ندارد و حتی کشورهای غربی هم گرفتار این نگاه نژادپرستانه صهیونیستها هستند.
امام صدر با این نگاه همزیستی را نقطه مقابل نگاه نژادپرستانه آنان تلقی میکرد و اعتقاد داشت همزیستی لبنانی خودش نه تنها مقابله با زیادهخواهیهای صهیونیسم، بلکه نفیِ تفکر آنان است. امام صدر در یکی از سفرشهایش به آلمان در کنفرانسی مطبوعاتی درباره فلسطین سخن گفت. در آنجا نیز در ابتدای سخنانش بر اهمیت گفتوگو و تعامل شرق و غرب تأکید کرد. او آسیب مسیحیان و مسیحیت از نگاه نژادپرستانه صهیونیستها را اگر بیش از مسلمانان و اسلام نمیدید، این آسیب را کمتر هم تلقی نمیکرد. با این نگاه امام صدر حتی در پروژه مقاومت هم همزیستی مسلمانان و مسیحیان را مطرح و در عمل هم آن را پیگیری میکرد.
با این توضیحات، نگاه امام صدر به مقاومت و به دست دادن مؤلفهها و ابزارهای مقاومت در اندیشه و عمل او ارزش پژوهش و بررسی دارد.
نظر شما