۸ بهمن ۱۴۰۰، ۱۲:۲۲

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم:

حوزه در مقایسه با گذشته ویژگی‌های بسیار خاصی پیدا کرده است

حوزه در مقایسه با گذشته ویژگی‌های بسیار خاصی پیدا کرده است

اگر شاعر حوزوی متکی به نظام معرفتی برآمده از منابع اصیل دینی و نظام ارزشی اسلامی به سراغ عرصه زندگی و واقعیت برود، می‌تواند منادی ارتقای سطح فرهنگی جامعه و ایجاد تغییرات مثبت اجتماعی شود.

به گزارش خبرگزاری مهر، حجت الاسلام احمد واعظی در آئین اختتامیه پنجمین جشنواره بین المللی شعر حوزه (اشراق) که به همت معاونت فضای مجازی، هنر و رسانه دفتر تبلیغات اسلامی در مرکز همایش‌های غدیر برگزار شد، اظهار داشت: در آستانه یکصدمین سال احیای مجدد حوزه علمیه قم قرار داریم که در سال ۱۳۰۱ مرحوم شیخ عبدالکریم حائری به همراه جمعی از شاگردان برجسته شأن به قم آمدند و این هجرت آغاز یک حرکت بسیار شتابان برای اوج گرفتن حوزه علمیه قم شد، تا جایی که امروز حوزه علمیه قم مرکز حوزه‌های علمیه جهان تشیع است.

حوزه علمیه قم مدیون مجاهدت‌های آیت الله حائری و شاگردان ایشان است

وی گفت: حوزه علمیه قم مدیون و مرهون مجاهدت آن مردم بزرگ و شاگردان برجسته ای چون امام خمینی و آیت الله گلپایگانی و آیت الله اراکی و بسیاری از بزرگانی که پرورده کرسی درس ایشان بودند و به برکت همجواری با حضرت معصومه (س) این برکات عاید و حاصل شد.

تفاوت وجه هنری حوزه پیش از انقلاب و پس از آن

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم تصریح کرد: حوزه امروز ما در مقایسه با حوزه گذشته، یعنی دهه‌های اخیر به خصوص دهه‌های پس از انقلاب نسبت به دهه‌های قبل از انقلاب حوزه، ویژگی‌های بسیار خاصی پیدا کرده است.

حجت الاسلام واعظی اظهار داشت: یکی از این ویژگی‌ها، مسأله برجسته شدن و تقویت وجه هنری حوزه است؛ برخی از وجوه هنری، مثل شعر و ادب در قرون و اعصار در حوزه‌های ما رواج داشته اما اکنون وجوه دیگر هنری از جمله هنرهای نمایشی و هنرهای تجسمی و انواع و اقسام هنرها در حوزه مشاهده می‌شود، و فعالیت‌های خوبی در این زمینه شکل گرفته است.

وی با اشاره به ظرفیت‌های متنوع شعر و زبان شعر گفت: زبان شعر تکثر قالبی متعددی دارد و می‌تواند لفظ پردازی محض، برخوردار از آهنگین بودن، زیبایی‌های لفظی و مربوط به ساخت زبانی باشد، کما اینکه شعر می‌تواند تماماً از عنصر خیال و صور خیال برخوردار باشد و خیال آمیز، بی ارتباط با واقعیت باشد همان طور که می‌تواند معطوف به واقعیت باشد و در واقع، قرائت زیباشناسانه و خیال انگیز از واقع باشد.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم تصریح کرد: بخش قابل توجهی از شعر آئینی، معطوف به حوادث تاریخی، مقولات دینی، سخن از حوادث و واقعیت‌های دینی می‌کند.

شعر و حکایت زیباشناسانه از واقعیت

وی افزود: وقتی زبان شعر ناظر به واقعیت است و به عرصه زندگی و واقعیت‌های آن نزدیک می‌شود، حکایت گری و گزارش گری عالمانه از واقع نیست، لهذا گزاره‌های شعری، در واقع گزاره‌های اخباری از جنس گزاره‌های واقع نمای علمی نیستند، چرا که اگر زبان شعر، زبان گزارش خشک و عریان واقع باشد، لطافتی ندارد و از سنخ زبان علم می‌شود، بدین جهت هیچ وقت از گذشته هم حتی وقتی که کل مقوله دانش را به حکمت علمی و نظری تقسیم می‌کردند، شعر را از شعب حکمت عملی ویا نظری قرار ندادند، چرا که وجه صناعی شعر قالب است و نمی‌توان شعر را زبان حکایت از واقع قرار داد.

حجت الاسلام واعظی اظهار داشت: وقتی شعر معطوف به حوادث و واقع می‌شود، قرائت زیباشناسانه واقع می‌گردد، در این صورت ممکن است که کسی تصور کند که زبان شعرچون خوانش و قرائت است پس کاملاً امری سوبژکتیو مثل بیان سلایق و علایق است.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم تصریح کرد: در عین حال که زبان شعر روایت زیباشناسانه واقع است اما یک امر صرفاً و کاملاً سلیقه‌ای نیست، چرا که اساساً مقوله زیبایی چیزی است که در نظر و رؤیت ماست و یک اُبژه خارجی نیست که خود را به ما تحمیل کند، به گونه‌ای که همه مضطر به تصدیق آن باشند.

وی افزود: زیبایی و زشتی مقولاتی نیست که مثل یک امر واقعی به گونه‌ای باشد که به تصدیق و اذعان همگان در آید؛ زیبا دیدن امور به دنیای درون ما، شبکه باورهای ما، نظام ارزشی ما و نظام زیباشناختی ما بر می‌گردد و اینهاست که یک منظره، واقعه و اتفاق را زیبا می‌کند.

حجت الاسلام واعظی اظهار داشت: حضرت زینب کبری (س) درباره عاشورا فرمودند «ما رأیت الا جمیلا» نفرمودند «ما کان الا جمیلا»؛ یعنی من آن را زیبا می بی نم و ابن زیادها و دیگرانی که در نظام ارزشی شأن، بینشی شأن و شبکه باورها و علایقشان شهادت، عبودیت، توحید، بندگی، عشق به خدا و عشق ورزی در محضر خدا ارزش نیست، شهادت را کرامت نمی‌دانند.

وی گفت: اگر شبکه باورها، علایق، گرایش‌ها، بینش‌ها و این نظام ارزشی و زیباشناختی که در درون انسان است، از حقانیت، صدق و عینیت برخوردار باشد، قرائت زیباشناسانه از واقعیت‌ها واز عرصه زندگی و حوادث هم درجه‌ای از عیبنیت و حقانیت برخوردار خواهد بود.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم تصریح کرد: اگر این مبنا را بپذیریم که زیبا و زشت دیدن امور تابع محتوای شبکه باورها، ارزش‌ها، نظام ارزشی و نظام گرایشی شخص است و محتوای آن باورها و نظام ارزشی، صدق و کذب بردار است و آن محتوا قابل دفاع و غیرقابل دفاع می‌باشد، آن زیبا دیدن به وجهی از عینیت و حقانیت برخوردار می‌شود و این حقانیتِ زیباشناختی، رقیقه آن حقیقه معرفتی و آن نظام ارزشی است.

وی افزود: برای «إنَّ مِنَ الشِّعرِ لَحِکمَه» این وجه را در نظر می‌گیرم که گاهی اوقات شعر محتوای حِکمی و محتوای مستقیم معرفتی پیدا می‌کند که حکمت می‌شود اما گاهی اوقات ولو خیال انگیز و قرائت زیباشناسانه از واقع، حماسه جنگ و واقعیت‌های تاریخ اسلام است، «إنَّ مِنَ الشِّعرِ لَحِکمَه» می‌شود، چرا که پشتوانه بینشی و ارزشی حق و صادق است که آن نگاه را به شخص داده، و آن تفتّن های زیباشناسانه را به شخص داده، حکیمانه و حقانی است و نگاه حقانی، معرفت حقانی و نگاه ارزش حقانی، رؤیت حقانی را به همراه می‌آورد، ولو آن روایت از واقع، قرائت و روایت زیباشناسانه باشد.

شاعر توان ایجاد تغییر در ذائقه فرهنگی و حرکت اجتماعی را خواهد داشت

حجت الاسلام واعظی اظهار داشت: اگر شاعر با این نگاه وارد عرصه تفتّن به واقعیت‌ها و عرصه زندگی شود و متوجه آلام مردم و حوادثی که بر جامعه می‌گذرد و واقعیت‌هایی که جامعه را احاطه کرده، با نگاه زیباشناسانه برخاسته از بینش توحیدی و نظام ارزشی اسلامی شعر بسراید، توان ایجاد تغییر در ذائقه فرهنگی و حرکت اجتماعی را خواهد داشت.

وی گفت: اگر شاعر حوزوی متکی به آن نظام معرفتی، نظام ارزشی و نظام زیباشناختی که از بطن و متن دین و معارف مکتب اهل بیت (ع) و قرآن منبعث است، به سراغ عرصه زندگی و واقعیت برود، می‌تواند منادی ارتقای سطح فرهنگی جامعه و ایجاد تغییرات مثبت اجتماعی شود و بذر امید، ایمان، مهرورزی، عزت و معنویت را در میان جامعه بیفشاند.

کد خبر 5410697

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha