به گزارش خبرنگار مهر، نشر گویا کتاب «فاشیسم ابدی» اثر اومبرتو اکو و ترجمه غلامرضا امامی را در ۳۶۳ صفحه و بهای ۱۱۰ هزار تومان منتشر کرد. این کتاب شامل ترجمه مقاله مفصل اکو درباره فاشیسم و همچنین برخی دیگر از یادداشت‌ها و گفت‌وگوهای مطبوعاتی این فیلسوف و اندیشمند فقید و اثرگذار ایتالیایی است.
غلامرضا امامی یکی از مترجمان تخصصی آثار اکوست و کتاب‌های او را مستقیما از ایتالیایی به فارسی ترجمه می‌کند. از دیگر آثار ترجمه شده اکو به فارسی با قلم امامی می‌توان به «سه قصه»، «چگونه با ماهی قزل آلا سفر کنیم؟» و «دلدادگان» اشاره کرد.
غلامرضا امامی درباره کتاب «فاشیسم ابدی» به مهر گفت: اکو در «فاشیسم ابدی» که یک مقاله حدود ۴۰ صفحه‌ای بود، ۱۴ مشخصه از فاشیسم را برای مخاطبان برشمرده است. این مشخصات در هر جامعه فاشیستی صدق می‌کند و اکو پیامبرانه در چند دهه پیش این ویژگی‌ها را تشریح کرده و نسبت به آنها هشدار داده است. این‌مطلب در ابتدا یکی از سخنرانی‌های اکو بود که بعدها به متن هم درآمد. او در این‌متن از پارتیزان‌هایی که ضد فاشیسم بودند و علیه آن مبارزه کردند نیز سخن گفته است.
وی در ادامه درباره برخی از این ویژگی‌ها اشاره کرد: اکو بیان کرده که فاشیسم اگر دشمن هم نداشته باشد برای خودش دشمن می‌تراشد و تمام نابسامانی‌ها را به گردن دشمن می‌اندازد. مشخصه دیگر فاشیسم از نظر اکو این است که مدام زنده باد مرگ سر می‌دهد و از زندگی بیزار است. در جست‌وجوهایم متوجه شدم که پیشتر چند ترجمه فارسی از این مقاله انجام شده بود. من مستقیما از ایتالیایی این متن را به فارسی برگرداندم، چرا که متن اجتماعی سختی است و برگردان آن از زبان واسط متن را نامفهوم می‌کرد.
اکو در یکی از یادداشت‌هایش چنین گفته که مدام نگویید که داعش برابر با اسلام و مسلمان‌هاست. ابوعلی سینا در جایی بوده به اسم بلخ که بعدها مرکز داعشیان شد، اما ابن سینا که داعشی نبود. یا یک مسلمان دیگر به اسم ابن خلدون پدر علوم اجتماعی استامامی اضافه کرد: پس از پایان ترجمه مقاله «فاشیسم ابدی» من برخی دیگر از مقالات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی اومبرتو اکو را نیز ترجمه و به کتاب اضافه کردم و در نهایت نیز به برگردان برخی از مصاحبه‌های مطبوعاتی‌اش اقدام کردم. گفت‌وگوهای مطبوعاتی اکو جاندار است. یکی از این گفت‌وگو را یک بانوی ایرانی متولد فرانسه به‌نام اعظم زنگنه با اکو انجام داده و آن از مفصل‌ترین، بهترین و زیباترین مصاحبه‌هایی است که با اکو انجام شده است.
این مترجم همچنین با اشاره به اینکه برخی از یادداشت‌های این کتاب پیشتر از زبان‌های واسط به فارسی ترجمه شده بودند، گفت: آن ترجمه در رسانه‌هایی چون بخارا و انسان‌شناسی و فرهنگ منتشر شده بودند. برخی از مترجمان چون رضا سیدحسینی مرحوم شده بودند و برخی دیگر نیز در قید حیات بودند. برای یادآوری حق مترجمان گرامی، نام آنها را در انتهای کتاب درج کردم. مثلا مرحوم رضا سیدحسینی متن یادداشت اکو را از ترجمه فرانسه آن به فارسی ترجمه کرده بود.
خصم مطبوعات از منظر اومبرتو اکو
غلامرضا امامی در بخش دیگری از سخنان خود درباره بخش‌های متنوع کتاب «فاشیسم ابدی» گفت: کتاب دو بخش کلی دارد. بخش نخست یادداشت‌ها و سخنرانی‌های اکوست و بخش دوم مصاحبه‌های مطبوعاتی او. همانطور که اشاره کردم برخی از آنها هم پیشتر ترجمه شده بودند که من هم از آقای ناصر فکوهی مدیر سایت انسان‌شناسی و فرهنگی و هم از علی دهباشی مدیر نشریه بخارا برای بازترجمه آنها اجازه گرفتم و مقاله را از ابتدا از ایتالیایی به فارسی ترجمه کردم.
وی ادامه داد: مقاله دوم این کتاب «خصم مطبوعات» نام دارد که بی نظیر است. اکو در این مقاله اشاره کرده که دولت وقت ایتالیا می‌خواهد مططبوعات را محدود کنند، به خاطر دارم که موسولینی دستور داد تا تمامی اساتید دانشگاه باید عضو حزب فاشیست بشوند. بسیاری قبول کردند و فقط چهارده نفر «نه» گفتند و این عضویت را نپذیرفتند و تاریخ فقط نام آنها را به یاد دارد. این کتاب وجه دیگری از شخصیت اومبرتو اکو را برای ایرانیان عیان می‌کند و بر علاقه او به مسائل فرهنگی و اجتماعی صحه می‌گذارد.
اکو در «فاشیسم ابدی» که یک مقاله حدود ۴۰ صفحه‌ای بود، ۱۴ مشخصه از فاشیسم را برای مخاطبان برشمرده است. این مشخصات در هر جامعه فاشیستی صدق می‌کند و اکو پیامبرانه در چند دهه پیش این ویژگی‌ها را تشریح کرده و نسبت به آنها هشدار داده استاین مترجم پیشکسوت در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این نکته که اومبرتو اکو را باید به عنوان یک الگو برای جامعه ایران معرفی کرد، گفت: این کتاب هم برای روشنفکران ما می‌تواند سرمشقی باشد. اکو فیلسوف فرزانه‌ای بود که هم رمان می‌نوشت و هم برای مطبوعات یادداشت‌ها و مقالاتی را قلمی می‌کرد. مردم باید او را بشناسند و آثارش را بخوانند. او شخصیتی بسیار فروتن بود. وقتی در میلان به خیابان می‌رفت، راه‌ها بند می‌آمد، چرا که او همیشه با مردم بود و با آنها نشست و برخاست می‌کرد و قهوه می‌خورد و به احوالپرسی می‌پرداخت.
امامی اضافه کرد: اکو سه وجه شخصیتی مهم دارد. نخست اومبرتو اکوی مدرس دانشگاه و استاد نشانه‌شناسی، تاریخ تفکر در قرون وسطی و هرمنوتیک است. وجه دوم او رمان‌نویسی‌اش است که این از سن ۴۵ سالگی‌اش شروع شد و با این دسته از آثارش نیز بسیار درخشید. وجه سومش که کمتر به آن توجه می‌شود و من سعی کردم با این کتاب آن را عیان کنم، دغدغه‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی‌اش است. او در مواجهه با مسائل روز ساکت نمی‌نشست. مثلا در یکی از یادداشت‌های همین کتاب چنین گفته که مدام نگویید که داعش برابر با اسلام و مسلمان‌هاست. ابوعلی سینا در جایی بوده به اسم بلخ که بعدها مرکز داعشیان شد، اما ابن سینا که داعشی نبود. یا یک مسلمان دیگر به اسم ابن خلدون پدر علوم اجتماعی است.
مترجم کتاب «فاشیسم ابدی» با اشاره به اینکه اکو غول قرن بود، ادامه داد: در زمان حیاتش به افتخار او در کهکشان‌ها سیاره‌ای را به نام «اومبرتو اکو» ثبت کردند. کتابخانه شخصی او هم که عظیم‌ترین کتابخانه شخصی در جهان بود. این چهارمین کتابی است که از اکو ترجمه کردم. نخستین آن کتاب «سه قصه بود» که خودش عنوان کرده این کتاب برای از ۹ ساله تا ۹۰ ساله‌هاست. کتاب دوم «چگونه با ماهی قزل آلا سفر کنیم؟» است و کتاب سوم با عنوان «دلدادگان» روایتی است نو از قصه‌ای قدیمی. این کتاب نیز چهارمین ترجمه است و همانطور که اشاره کردم مخاطب با آن متوجه می‌شود که فاشیسم چه مشخصاتی دارد و نگاه اجتماعی اکو و نوع قلمش در مواجهه با مسائل اجتماعی، سیاسی و فرهنگی چگونه است؟
امامی در پایان گفت: من رمان «ویکنت دو نیم شده» ایتالو کالوینو را نیز از ایتالیایی به فارسی ترجمه کردم. برخی که ترجمه را پیش از انتشار خوانده‌اند می‌گویند که با ترجمه‌های قبلی تفاوت دارد، چرا که قبلی‌ها متن کامل رمان نیست. حتی یک کلمه از این ترجمه هم سانسور نشده است. در پایان این ترجمه نیز مثل دیگر ترجمه‌ها، نویسنده را معرفی کردم. درباره کالوینو نیز از قول مارکز نوشتم که: بزرگترین قصه‌گوی عصر ما کالوینو است.
نظر شما