به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «دیوان امام حسن بن علی (ع)» با گردآوری و تدوین ابوالحسن علی‌بن‌محمدبن‌عبدالله مدائنی و تحقیق، شرح و استدراک شیخ قیس بهجت العطار به‌تازگی با ترجمه حبیب راثی تهرانی توسط دفتر نشر فرهنگ اسلامی منتشر و راهی بازار نشر شده است.
این‌کتاب، دیوان منسوب به امام حسن مجتبی (ع) است که توسط ابوعبدالله مدائنی (درگذشته به سال ۲۲۵ هجری قمری) گردآوری و تدوین شده و مثل قصاید و ترجمه فارسی آنها در اثر پیش‌رو درج شده‌اند. این‌کتاب از دو منظر دارای اهمیت است؛ اول انتصاب آن به امام حسن (ع) و دوم این‌که یکی از نسخ خطی به‌جا مانده از گذشته اسلام است. متن اصلی آن نیز توسط شیخ قیس العطار محقق ایرانی‌الاصل تصحیح شده که انتشارات عتبه الحسینیه سال ۲۰۱۹ میلادی آن را در کربلا به چاپ رساند.
کتاب پیش‌رو با مقدمه‌ای از مرکز تحقیقات تخصصی امام حسن مجتبی (ع) آغاز می‌شود و پس از آن «سخن مترجم» و «مقدمه محقق» قرار دارد. در مقدمه‌ای که محقق کتاب نوشته، این‌عناوین و سوالات مورد بررسی قرار گرفته‌اند: «جایگاه شعر نزد پیامبر اکرم و اهل بیت»، «استشهاد ائمه اطهار به شعر»، «سرودن شعر توسط ائمه»، «آیا شعر منافی عصمت است؟»، «انگیزه‌های سرودن شعر و استشهاد به آن توسط ائمه»، «نحوه شکل‌گیری و تدوین دیوان اشعار ائمه»، «دیوان امیرالمومنین»، «دیوان امام حسین»، «دیوان امام سجاد»، «دیوان امام حسن مجتبی»، «مذهب مدائنی»، «مذائنی و شعر امام حسن مجتبی»، «مضامین شعری» و «ویژگی‌های نسخه و روش تحقیق».
پس از این‌مقدمه است که متن «ترجمه و شرح دیوان» شروع می‌شود. این‌بخش از کتاب ۲۲ قصیده را در بر می‌گیرد که به این‌ترتیب‌اند: «تبدل‌الوجوه»، «جدی سیدالعرب»، فخر عریض‌الطویل»، «احمد جدی»، «اصطناع‌الجمیل»، «قل لعمرو لاتفخرن»، «لیس لمروان تقی»، «کیف ینبو من لم یخنه فخار»، «ویلک یا نابغه»، «ادرکت المومل»، « ارعی ذماری»، «العزوالفخار لاولاد فاطمه»، «ایقاس علی الی غیره؟»، «حفظت المسلمین»، «حفظ حرمه‌المسلمین»، «طالت الی العلیاء بسطتنا»، «ابی المفرج عن جدی»، «المر یر عمرو امه»، «جدنا بنائل»، «الفجر بعد الشده»، «قنع النفس بالقلیل» و «افعل الخیر».
بخش بعدی کتاب «مستدرک دیوان» قصاید ۲۳ تا ۵۵ کتاب را با این‌تقسیم‌بندی شامل می‌شود: قافیه الف مقصوره، قافیه همزه، قافیه باء، قافیه دال، قافیه راء، قافیه سین، قافیه ضاد، قافیه عین، قافیه قاف، قافیه لام، قافیه میم، قافیه نون، قافیه هاء، قافیه یاء
در بخشی از این‌کتاب می‌خوانیم:
[وای بر تو ای نابغه!]
حضرت امام حسن مجتبی (ع) فرمود:
[در بحر متقارب]
۱. تبارک ذو النعم السابغه/ علی الناس والحجج البالغه
شرح: السابغه: تامّ، تمام و کمال، قال تعالی: «واسبغ علیکم نعمه ظاهره و باطنه» (و نعمت‌های عیان و نهان خویش را برای شما رام کرده است.)
الحجج البالغه: حجت‌ها و لایل بیّن و روشنی که در منتها درجه بلاغت و غایت متانت و قوت در اثبات باشد، یا صاحبش به‌واسطه آنها بتواند صحت ادعای خویش را اثبات کند، قال تعالی: «قلْ فلله الحجه البالغه» (بگو: حجت رسا فقط مخصوص خداوند است.)
معنای بیت: همواره سودمند و بابرکت است خداوندی که صاحب نعماتی کامل و حجت‌هایی بیّن و روشن بر مردم است.
این‌کتاب با ۴۲۶ صفحه، شمارگان ۳۰۰ نسخه و قیمت ۳۵۵ هزار تومان منتشر شده است.
نظر شما